ตำราวัวชนข้างขึ้น ข้างแรม ตำรานี้ถือเป็นภูมิปัญญาท้องถิ่นที่สืบทอดกันมาในหลายชุมชนภาคใต้ของไทย โดยการเลือกวันและเวลาที่เหมาะสมในการฝึกฝนและแข่งขันวัวชนเป็นหนึ่งในหลักการสำคัญของการชนวัวที่ประสบความสำเร็จ ตำรานี้มีพื้นฐานมาจากหลักโหราศาสตร์ของไทย ที่แบ่งปีออกเป็นช่วงๆ ตามการเคลื่อนไหวของดวงจันทร์ เช่น “ข้างขึ้น” และ “ข้างแรม” ซึ่งแต่ละช่วงเวลาจะมีผลต่อพฤติกรรมของวัว และมีความเชื่อว่า จะส่งผลให้วัวมีความแข็งแกร่งหรือสงบมากขึ้นในแต่ละช่วงการเลือกวันที่เหมาะสมในการฝึกฝนและแข่งขันวัวชนในตำรานี้ใช้หลักการจากปฏิทินจันทรคติ เช่น การดูช่วงเวลาข้างขึ้น (เมื่อดวงจันทร์เพิ่มแสง) และข้างแรม (เมื่อดวงจันทร์ลดแสง) เพื่อเลือกวันที่ดีที่สุดในการจัดการฝึกฝนและการแข่งขัน เชื่อว่าในช่วงข้างขึ้น วัวจะมีพลังแข็งแกร่งและสามารถทำงานหนักได้ดี ขณะที่ในช่วงข้างแรม วัวจะมีสมาธิและสามารถควบคุมอารมณ์ได้ดีขึ้น
ความเชื่อเกี่ยวกับวันข้างขึ้น ข้างแรม
- วันข้างขึ้น
เชื่อกันว่าเมื่อดวงจันทร์เริ่มขึ้นและเพิ่มแสงมากขึ้น วัวจะมีพลังที่เพิ่มขึ้นตามการเติบโตของแสงจันทร์ ในช่วงนี้ วัวจะมีความกระฉับกระเฉง มีพลังมากกว่าช่วงอื่นๆ เหมาะสำหรับการฝึกฝนที่ต้องการความแข็งแกร่งและการต่อสู้ที่ต้องใช้พละกำลังมาก วัวที่เลือกสำหรับวันข้างขึ้นจึงมักจะต้องเป็นวัวที่มีลักษณะแข็งแรง, กล้าหาญ และมีความดุดันในการโจมตี - วันข้างแรม
ในขณะที่ดวงจันทร์เริ่มลดแสงลงในช่วงข้างแรม วัวจะมีพลังที่สงบมากขึ้น มีการควบคุมอารมณ์ที่ดีขึ้นและไม่กระตือรือร้นเกินไป จึงเชื่อว่าในช่วงนี้วัวจะมีความสงบ, สมาธิ และมักจะตั้งใจมากขึ้นในการป้องกันตัวเองและการตัดสินใจในระหว่างการแข่งขัน การฝึกในวันข้างแรมมักจะเน้นการฝึกฝนให้วัวมีทักษะในการหลบหลีก และการใช้สมาธิในการป้องกันคู่ต่อสู้
หลักการเลือกวัวชนตามตำรา “ข้างขึ้น ข้างแรม”
การเลือกวัวในวันข้างขึ้น
วัวที่เลือกสำหรับวันข้างขึ้นจะต้องมีลักษณะที่กระตือรือร้นและพร้อมที่จะเผชิญหน้ากับการแข่งขัน โดยเฉพาะความกล้าหาญในการโจมตีและความสามารถในการใช้พลังในการต่อสู้ หากวัวมีความขี้อายหรือไม่มีความกระตือรือร้นมากพอ อาจไม่เหมาะกับการเลือกใช้ในช่วงข้างขึ้น พฤติกรรมการโจมตี วัวที่เหมาะสมกับวันข้างขึ้นต้องมีพฤติกรรมการโจมตีที่แข็งแกร่งและเด็ดขาด ไม่หวาดหวั่นต่อคู่ต่อสู้ และสามารถโจมตีได้อย่างมีพลัง การเลือกวัวที่มีพฤติกรรมที่กล้าแกร่งในช่วงนี้จะช่วยให้มีโอกาสชนะสูงขึ้น
การเลือกวัวในวันข้างแรม
วัวในวันข้างแรมจะต้องเป็นวัวที่สามารถควบคุมอารมณ์และสมาธิได้ดี โดยเฉพาะในช่วงเวลาที่การแข่งขันเกิดขึ้นในสถานการณ์ที่ตึงเครียดหรือกดดัน วัวในวันข้างแรมจึงมักเหมาะกับการแข่งขันที่ต้องการการคิดคำนึงและการวางแผนในระหว่างการชนมากกว่าการใช้พละกำลัง การควบคุมอารมณ์และการป้องกัน วัวชนที่มีทักษะในการป้องกันตัวเองและการหลบหลีกการโจมตีจะเป็นการเลือกที่ดีที่สุดในช่วงข้างแรม เพราะวัวในช่วงนี้มักจะมีการควบคุมอารมณ์ได้ดีกว่า และไม่กระตือรือร้นเกินไปในการโจมตี คู่ต่อสู้จึงต้องการมีสมาธิและวิธีการที่ดีในการใช้ความรอบคอบมากกว่าพละกำลัง
วิธีการฝึกฝนวัวชนตามตำรา “ข้างขึ้น ข้างแรม”
การฝึกในช่วงวันข้างขึ้น
ฝึกให้วัวแข็งแกร่งและมีความพร้อมในช่วงข้างขึ้น การฝึกควรเน้นการเสริมสร้างความแข็งแกร่งของวัว เช่น การฝึกวิ่ง การฝึกต่อสู้ในสถานการณ์ที่กดดัน หรือการเพิ่มความแข็งแกร่งของกล้ามเนื้อเพื่อให้วัวสามารถใช้พลังเต็มที่ในระหว่างการชนการฝึกต่อสู้ในสถานการณ์ที่ท้าทายวัวที่ฝึกในช่วงข้างขึ้นมักจะต้องเผชิญกับสถานการณ์ที่ยากและท้าทาย เช่น การฝึกการโจมตีคู่ต่อสู้ที่มีความดุดัน การฝึกชนในสนามที่มีความเสี่ยงสูง เพื่อให้วัวพร้อมที่จะเผชิญกับการต่อสู้ในสถานการณ์ที่สมจริง
การฝึกในช่วงวันข้างแรม
ฝึกให้วัวมีสมาธิและการตัดสินใจที่ดี ในวันข้างแรม ควรให้ความสำคัญกับการฝึกฝนให้วัวสามารถตัดสินใจได้ดีในช่วงเวลาที่ต้องเผชิญกับความกดดัน วัวต้องสามารถปรับตัวและคำนึงถึงวิธีการหลบหลีกการโจมตีของคู่ต่อสู้ได้อย่างมีสติฝึกการป้องกันและหลบหลีกการฝึกฝนการหลบหลีกและการป้องกันในการฝึกในช่วงข้างแรมจะช่วยให้วัวสามารถรับมือกับการโจมตีได้ดีขึ้น เช่น การฝึกให้วัวสามารถหลบหลีกการโจมตีที่ไม่คาดคิดได้ หรือการใช้สมาธิในการวิเคราะห์สถานการณ์การโจมตี
การประยุกต์ใช้ตำรากับการแข่งขันสมัยใหม่
การเลือกช่วงเวลาที่เหมาะสมสำหรับการชนแม้ว่าการใช้ตำราวัวชน “ข้างขึ้น ข้างแรม” จะมีความเป็นภูมิปัญญาท้องถิ่น แต่ในยุคปัจจุบันยังคงมีการใช้ในการกำหนดวันและเวลาที่เหมาะสมสำหรับการฝึกฝนและการแข่งขัน ทั้งนี้เพื่อให้การชนวัวมีโอกาสชนะสูงสุด การผสมผสานความรู้โบราณกับเทคโนโลยี ในการแข่งขันสมัยใหม่ มักมีการใช้เทคโนโลยีที่ทันสมัย เช่น การติดตามสุขภาพของวัวผ่านอุปกรณ์สวมใส่ที่สามารถตรวจวัดข้อมูลต่างๆ การใช้เทคโนโลยีช่วยให้สามารถปรับปรุงการฝึกฝนให้เหมาะสมกับการเลือกวันเวลาตามตำราได้
การรักษาประเพณีและความเชื่อทางวัฒนธรรม ความเชื่อเกี่ยวกับ “ข้างขึ้น ข้างแรม” ยังคงเป็นสิ่งที่หลายชุมชนในภาคใต้ของไทยให้ความสำคัญ และมีการสืบทอดจากรุ่นสู่รุ่น โดยเฉพาะในหมู่ผู้เลี้ยงวัวชนที่ยังคงใช้ตำราเหล่านี้ในการตัดสินใจเกี่ยวกับการแข่งขันการส่งเสริมการศึกษาเกี่ยวกับตำราวัวชน การศึกษาตำราวัวชน “ข้างขึ้น ข้างแรม” ไม่เพียงแต่จะช่วยรักษามรดกทางวัฒนธรรม แต่ยังเป็นวิธีการส่งเสริมให้คนรุ่นใหม่ได้เรียนรู้ถึงประเพณีที่มีคุณค่าและส่งต่อภูมิปัญญาให้กับคนรุ่นหลัง
รายงานข่าว วัวชนออนไลน์ อัพเดตล่าสุด ทุกวันก่อนใคร